Το άγνωστο αντίγραφο της Αγίας Σοφίας στην Πελοπόννησο

 

Εκτός από την μεγαλύτερη Εκκλησία στην Ελλάδα, η Πάτρα μπορεί να νιώθει υπερήφανη και για έναν ναό πραγματικό κόσμημα. Πρόκειται για τον επιβλητικό ναό του Παντοκράτορα που χτίστηκε περίπου το 900 μ.Χ. και αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη!

Ο Ιερός Ναός του Παντοκράτορα Πατρών χτίστηκε πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού του Ολυμπίου Διός και είναι ο πρώτος καθεδρικός ναός της Πάτρας, βυζαντινού ρυθμού και αντίγραφο του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.

Διακρίνεται για τους όμορφους τρούλους του, οι οποίοι εξωτερικά είναι μολύβδινοι, και τον υπέροχο εσωτερικό του διάκοσμο.

Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο ναός μετατράπηκε σε «τζαμί» και η περιοχή του αποτέλεσε το κέντρο της αγοράς της πόλης, το επονομαζόμενο Τάσι και εκεί βρίσκονταν τα λουτρά, το χαμάμ και γενικότερη η καρδιά της Πάτρας. Το 1687 ο Μοροζίνι κατάργησε το τζάμι και μετονόμασε το ναό σε Αγ. Μάρκου, ενώ το 1828 μετατράπηκε σε ένα τεράστιο νοσοκομείο για τους στρατιώτες του στρατηγού Μεζόν.

Με την απελευθέρωση όμως επανήλθε στην αρχική του κατάσταση και αποτελεί πλέον μοναδικό θρησκευτικό μνημείο στην περιοχή.

Βρίσκεται κάτω από το κάστρο της Πάτρας, και αποτελεί σημείο αναφοράς για την άνω πόλη. O Iερός Ναός Παντοκράτορος είναι κτισμένος πάνω στην εμπορικότερη οδό επί τουρκοκρατίας την γνωστή οδό Μπολσοκάκ, που δεν είναι άλλη από την σημερινή οδό Παντοκράτορος.

Πάνω σε αυτόν τον δρόμο υπήρχαν καταστήματα, πολυτελείς κατοικίες τούρκων αξιωματούχων καθώς και το πολυτελές Σεράι του Μπέη Κούνα, γνωστό σαν το Σεράι της κυρά Κούνενας.

Από τον Παντοκράτορα, μέχρι το Κάστρο των Πατρών, την σημερινή οδό Γερμανού και περίπου μέχρι τα Ταμπάχανα, ήταν η συνοικία της Μουριάς, που είχε πάρει το όνομα της από ομώνυμο δένδρο που υπάρχει ακόμη και σήμερα, πίσω από το Ιερό του Ναού.

Το δένδρο αυτό σύμφωνα με σχετική έκθεση δύο γεωπόνων φυτεύτηκε περί το 1540, αναφέρεται από ξένους περιηγητές, την ιστορία της πόλης των Πατρών του Κώστα Τριανταφύλλου και του Στέφανου Θωμόπουλου.