Προσοχή… το δικό μας στρατηγικό επίπεδο είναι το τακτικό των ισχυρών

Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Η διαπραγμάτευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν εξεταστεί με όρους εσωτερικής πολιτικής, εξελίσσεται εξαιρετικά. Οι πρωταγωνιστές, δηλαδή η κυβερνητική ομάδα που διαχειρίζεται την υπόθεση, έχουν πραγματοποιήσει για την πλειοψηφία εντυπωσιακή εμφάνιση, εκμεταλλευόμενοι με τον καλύτερο τρόπο τα δεδομένα που έχουν στα χέρια τους:

Μια παντελώς ανύπαρκτη αντιπολίτευση η οποία ακόμα «ψάχνεται» και τρομοκρατείται από τον βαθμό διείσδυσης του ΣΥΡΙΖΑ σε μέρος της παραδοσιακής εκλογικής της βάσης στον χώρο του κέντρου, αλλά και από τον βαθμό συμφωνίας με τους χειρισμούς του δεξιού της τμήματος, όπως φαίνεται στις δηλώσεις στελεχών και πρώην στελεχών, όπως ο Τάκης Μπαλτάκος και ο Φαήλος Κρανιδιώτης, οι οποίοι μάλιστα τυγχάνουν ή ετύγχαναν στενοί φίλοι και συνεργάτες του πρώην πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά.

Το άλλο δεδομένο είναι η τρομακτική κόπωση της ελληνικής κοινωνίας που είναι έτοιμη να αποδεχθεί οτιδήποτε δείχνει ότι ΘΑ οδηγήσει σε βελτίωση της κατάστασης στο μέλλον, έχοντας εξαντληθεί από τη φορολόγηση μιας κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας που δεν έβλεπε τίποτε άλλο παρά νούμερα, ενώ στον επικοινωνιακό τομέα η κατάσταση ήταν κυριολεκτικά για γέλια.

Την ίδια στιγμή, ένας εκ των πιο σημαντικών επικοινωνιολόγων της Νέας Δημοκρατίας, ο Γιάννης Λούλης, έχει περάσει την όχθη και συμβουλεύει την κυβερνητική παράταξη, αν και όσα φέρεται να τόνιζε προεκλογικά, για κάποιον μαγικό λόγο τα κατανοούσαν όλοι, πλην του στενού κύκλου συνεργατών του πρώην πρωθυπουργού.

Ο κόσμος ήταν απόλυτα έτοιμος να αποδεχθεί τον οποιονδήποτε θα εμφανιζόταν και θα «πατούσε πόδι» στους δανειστές, κυρίως δε στη «μισητή» Γερμανία της Μέρκελ και του Σόιμπλε, να τους πει «στα μούτρα» αυτά που σκέπτονται σχεδόν δίχως εξαιρέσεις όλοι οι Έλληνες.

Τον ρόλο αυτό τον ανέλαβε ο χαρισματικός – κατά πολλούς – και εξαιρετικά δικτυωμένος και καταρτισμένος επιστημονικά, ασχέτως εάν συμφωνεί κανείς μαζί του ή όχι, Έλληνας υπουργός Οικονομικών, ο Γιάνης Βαρουφάκης, που κατάφερε να στρέψει πάνω τα παγκόσμια φώτα της δημοσιότητας, ανακατεύοντας αποφασιστικά «την τράπουλα». Μέχρι στιγμής πάντα, εν αναμονή του τελικού αποτελέσματος.

Προφανώς, όλα αυτά έφταναν και περίσσευαν για να αποκτήσει ηγεμονική θέση στο πολιτικό σύστημα ένα πάλαι ποτέ «περιθωριακό» κόμμα που πάλευε να βρει το 3% και να μπει στο Κοινοβούλιο. Τεράστια ανατροπή, την οποία ασφαλώς και πιστώνεται ο νεαρός αρχηγός του, ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος κατάφερε αποφασιστικό πλήγμα στο μεταπολιτευτικό σκηνικό της ρεμούλας, της διαφθοράς, της αδιαφάνειας και του κράτους που ήταν ταυτισμένο με το κόμμα, εκτρέφοντας μιλιούνια κρατικοδίαιτους κηφήνες, μαζί με την άνθηση του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού.

Την ίδια στιγμή, τα υπόλοιπα κόμματα δείχνουν ανίκανα να απαλλαγούν από τα «βαρίδια» των κομματικών «βαρόνων» που έχουν αφήσει πίσω τους «γόνους» για να συνεχίσουν την παράδοση. Για να αποφευχθεί όμως η άκρατη «ανθρωποφαγία», θα πρέπει να γίνει σαφές ότι καθένας θα πρέπει να κριθεί με τα ίδια κριτήρια που κρίνεται και η κυβερνητική πλειοψηφία, αφού μπορεί να βρήκε ανοικτό τον δρόμο για να σταδιοδρομήσει στην πολιτική, μαζί με ένα μηχανισμό για να τον υποστηρίξει, αυτό όμως δεν σημαίνει αυτόματα ότι όλοι τους είναι άχρηστοι.

Το ότι θα αναδυθούν από την κατάσταση αυτή νέοι επιχειρηματικοί κολοσσοί το θεωρούμε σχεδόν αυτονόητο, έτσι γινόταν πάντα στις μεταβατικές περιόδους στην ελληνική Ιστορία των τελευταίων δεκαετιών, ενώ οτιδήποτε διαφορετικό θα οδηγήσει στην ανάδυση μιας χώρας – σοβιετίας, το μέλλον της οποίας στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον δεν θα προδιαγράφεται ευοίωνο.

Το ζητούμενο είναι να αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού και όχι να έχουμε αντικατάσταση «τζακιών» που θα διαιωνίσουν τη διαπλοκή. Εκεί θα κριθεί η αποτελεσματικότητα της νέας κυβέρνησης. Αγαθές προθέσεις είναι βέβαιο ότι σε πολλούς υπάρχουν, το πρόβλημα είναι να αποφύγουμε την επαλήθευση του ρητού, ότι «ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις».

Αυτό όμως είναι το εσωτερικό σκηνικό. Οι πολιτικές δυνάμεις που αναδύονται καλούνται να δράσουν και να πετύχουν στο διεθνές σκηνικό, το οποίο προσδιορίζεται από τα συμφέροντα στρατηγικής και τακτικής φύσης των ισχυρότερων δρώντων. Όταν σε αυτό έρχεται να συνυπολογιστεί και η κρίσιμη γεωπολιτική θέση της χώρας, είναι προφανές ότι το «οικόπεδο» που λέγεται Ελλάδα, πάντα θα διαδραματίζει κάποιον ρόλο στον διεθνή καταμερισμό ισχύος. Ας μη έχουμε καμία αμφιβολία επ’ αυτού.

Το πρόβλημα σήμερα είναι εάν θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα και θα αποκαταστήσουμε τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με ένα αναπτυξιακό δρόμο που θα μας βοηθήσει να εξυπηρετούμε χωρίς πρόβλημα το χρέος μας, είτε αυτό «κουρευτεί είτε όχι. Δεν είναι και λίγοι οι έμπειροι παράγοντες της διεθνούς αγοράς που δεν ασχολούνται και πολύ με το ύψος αυτού του χρέους.

Είναι πολύ περισσότεροι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Ποιος το έχει στα χέρια του, εάν το χρωστά ο δημόσιος ή ο ιδιωτικός τομέας σε μια οικονομία, ποιο είναι το ύψος της ετήσιας δαπάνης που απαιτεί η εξυπηρέτησή του, πόσο θα το «ροκανίσουν» σε βάθος χρόνου ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη, κ.λπ.

Το παρόν διάστημα όμως, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα «παιχνίδι» μπρα-ντε-φερ με την φυσική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ασχέτως πως θα καταλήξει, δηλαδή με την Ελλάδα εντός ή εκτός Ευρωζώνης, κάποιων τα ευρύτερα σχέδια θα εξυπηρετήσει και κάποιων τα σχέδια θα πλήξει. Σε αυτή τη «σκακιέρα» κινήσεις δεν κάνουν μόνο οι εμφανείς δυνάμεις, η Γερμανία που μας πιέζει, εμείς που αντιστεκόμαστε, οι ΗΠΑ που παρεμβαίνουν χωρίς να επενδύουν όμως, με αποτέλεσμα το Βερολίνο να διαμηνύει ότι η τελευταία λέξη είναι δικιά του… και λίγο από Ρωσία και Βλαδίμηρο Πούτιν.

Την Κίνα την αφήνουμε απ’ έξω, καθότι μοιάζει ως ο πιο «καθαρός» παίκτης, υπό την έννοια των πιο ξεκαθαρισμένων στοχεύσεων, που είναι οικονομικού χαρακτήρα, πάνω στον οποίο έρχονται να κολλήσουν άλλες πιο «αφηρημένες» αλλά απολύτως ουσιαστικές έννοιες, όπως η «επιρροή».

Υπάρχουν κι άλλες «δυνάμεις» όμως, που δρουν εντός των πρωταγωνιστικών κρατικών δρώντων, οι οποίες κάνουν τις κινήσεις τους στη «σκακιέρα», ευελπιστώντας ότι το τελικό αποτέλεσμα, η έκβαση αυτής της «μάχης» θα αποτελέσει μια ακόμα επιτυχία στην προσπάθεια επίτευξης των δικών τους σκοπών, οικονομικών, πολιτικών ή συνδυασμός αυτών.