Κορονοϊός: 19 SOS ερωτήσεις και απαντήσεις για μετάδοση, προστασία, συμπτώματα

Οδηγίες εξέδωσε σήμερα η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ), όπου κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί μέσα από 19 απαντήσεις σε κρίσιμες ερωτήσεις, να ενημερωθεί για τη μετάδοση της ιογενούς πνευμονίας, τα συμπτώματα που έχει, αν υπάρχουν φάρμακα που μπορεί να λάβει αλλά και πώς μπορεί να έχει προστασία την στιγμή που ο κορονοϊός εξαπλώνεται.

Η ενημερωτική καμπάνια της ΓΓΠΠ με θέμα: «Δεν φοβόμαστε - Προστατευόμαστε/Ασπίδα μας, η γνώση» έγινε σε συνάρτηση με την βάση πληροφοριών και ενημέρωσης του Υπουργείου Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, και σε συνέχεια της ενημέρωσης από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Έτσι, η Γενική Γραμματεία προχώρησε σε 19 ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη μετάδοση του κορονοϊού, τα συμπτώματα, την προστασία και τα ενδεχόμενα φάρμακα.
Τί είναι οι κορωνοϊοί;
Οι κορωνοϊοί είναι μία μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν νόσο τόσο στα ζώα όσο και στον άν- θρωπο. Εάν ένα άτομο μολυνθεί από τον ιό, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα τα οποία ποικίλλουν από ήπια, όπως αυτά του κοινού κρυολογήματος, έως και πολύ σοβαρά.
Τί είναι ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoV;
Ο νέος κορωνοϊός ονομάζεται 2019-nCoV και αποτελεί ένα καινούργιο στέλεχος κορωνοϊού, που δεν είχε ανι- χνευθεί πριν από την πρόσφατη επιδημία στην περιοχή Wuhan στην Κίνα, το Δεκέμβριο του 2019.

Είναι ο καινούργιος ιός ίδιος με τον ιό του SARS;
Όχι. Ο 2019-nCoV ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών όπως ο ιός που προκαλεί Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρο- μο (SARS-nCoV), αλλά δεν είναι ο ίδιος ιός.

Πόσο επικίνδυνος είναι ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoV;
Όπως και με τις άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, η λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό 2019-nCoV μπορεί να προκα- λέσει ήπια συμπτώματα, όπως καταρροή, πονόλαιμο, πυρετό και βήχα. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανί- σουν σοβαρές εκδηλώσεις, όπως πνευμονία ή δυσκολία στην αναπνοή. Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα (όπως σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα) είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση σοβαρής νόσου.

Μπορεί να μεταδοθεί ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoVαπό ζώο σε άνθρωπο;
Διάφορες μελέτες αναφέρουν ότι ο SARS–CoV μεταδόθηκε από μοσχογαλές στους ανθρώπους στην Κίνα το 2002 και ο MERS-CoV από καμήλες σε ανθρώπους στη Σαουδική Αραβία το 2012. Σύμφωνα με επιστημονικές με- λέτες, αρκετοίκορωνοϊοίκυκλοφορούν στα ζώα, οιοποίοιδεν έχουν ακόμα μεταδοθείσεανθρώπους. Καθώς τα συστήματα επιτήρησης νοσημάτων βελτιώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολύ πιθανό να ανιχνευθούν πε- ρισσότεροι κορωνοϊοί.
Όσον αφορά τον νέο κορωνοϊό 2019-nCoV, δεν έχει εντοπισθεί ακόμα η πηγή προέλευσης του στα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο 2019-nCoV μεταδίδεται από οποιοδήποτε ζώο ή το κατοικίδιο σας. Το πιο πιθανό είναι ότι η μετάδο- ση στον άνθρωπο προήλθε από κάποιο ζώο σε αγορά ζωντανών ζώων στην Κίνα. Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, αποφύγετε την άμεση επαφή με ζωντανά ζώα ή με επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με ζώα.
Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων. Κατά την διαχείριση ωμού κρέατος, γάλακτος και ζωικών εντοσθίων, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως ορίζονται από τους κανόνες ασφαλούς διαχείρισης τροφίμων, προκειμένου να αποφεύγεται η επιμόλυνση.

Μπορώ να κολλήσω 2019-nCoV από το κατοικίδιο μου;
Όχι, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ζώα συντροφιάς ή κατοικίδια, όπως είναι οι γάτες καιοισκύλοι, μεταδίδουν τον 2019-nCoV.

Μεταδίδεται ο 2019-nCoV από άνθρωπο σε άνθρωπο;
Ναι, ο 2019-nCoV προκαλεί αναπνευστική νόσο η οποία μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνή- θως κατόπιν στενής επαφής με ασθενή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας.

Τί μπορώ να κάνω για να προστατεύσω τον εαυτό μου;
Τακτικό πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή νερό και σαπούνι. Γιατί; Το πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή με νερό και σαπούνι, σκοτώνει τον ιό εάν βρίσκεται στα χέρια μας.
Διατηρήστε αποστάσεις, τουλάχιστον 1 μέτρου, από εσάς και τους άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα από ανθρώπους που βήχουν, φτερνίζονται ή έχουν πυρετό. Γιατί; Όταν κάποιος νοσεί από λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως με 2019-nCoV, βήχει ή φτερνίζεται και πα- ράγει μικρο-σταγονίδια τα οποία περιέχουν τον ιό. Εάν είστε πολύ κοντά, μπορεί να εισπνεύσετε τον ιό.
Αποφύγετε να αγγίζετε τη μύτη, το στόμα και τα μάτια σας. Γιατί; Τα χέρια αγγίζουν πολλές επιφάνειες που μπορεί να είναι μολυσμένες με τον ιό. Εάν αγγίξετε τα μάτια, το στόμα ή τη μύτη σας, μπορεί να μεταφέρετε τον ιό από την επιφάνεια στον εαυτό σας.
Εάν έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Ενημερώστε τον θεράποντα ιατρό σας εάν έχετεταξιδέψειστη Κίνα ή εάν έχετε έρθει σε επαφή με άτομα από την Κίνα ή μεάτομα που έχουν επιστρέψει από πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα, τα οποία παρουσιάζουν αναπνευστικά συμπτώματα. Γιατί; Όποτε έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό, καθώς μπορεί να πάσχετε από αναπνευστική λοίμωξη ή πιο σοβαρή νόσο. Η εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων μαζί με πυρετό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες και, αναλόγως του ιστορικού ταξιδιού σας και των συνθηκών, ο 2019-nCoV μπορεί να είναι μία από αυτές.
Εάν έχετε ήπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης και δεν έχετε ταξιδέψει στην Κίνα, μείνετε σπίτι μέχρι την ανάρρωση σας, τηρώντας όλους τους κανόνες προσωπικής υγιεινής.

Θα πρέπει να φοράω μάσκα;
Η χρήση ιατρικής μάσκας μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της εξάπλωσης ορισμένων αναπνευστικών νοσημά- των. Ωστόσο, η χρήση μάσκας από μόνη της δεν διασφαλίζει πλήρη προστασία και θα πρέπει να συνδυάζεται με τη λήψη και άλλων προστατευτικών μέτρων όπως είναι η σωστή υγιεινή των χεριών και η αποφυγή στενών επαφών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η χρήση μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με 2019-nCoV ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης με 2019-nCoV. Η υποψία λοίμωξης με 2019-nCoV σχετίζεται με πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα ή με στενή επαφή με άτομο που εμ- φανίζει αναπνευστικά συμπτώματα και έχει ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα.

Ποιος μπορεί να μολυνθεί από τον ιό;
Οι άνθρωποι που ζουν ή ταξιδεύουν σε περιοχή όπου κυκλοφορεί ο ιός 2019-nCoV ενδέχεται να διατρέχουν κίν- δυνο μόλυνσης. Μέχρι στιγμής η κυκλοφορία του 2019-nCoV εντοπίζεται στην Κίνα, όπου καταγράφονται τα πε- ρισσότερα περιστατικά.
Τα περιστατικά λοιμώξεων από τον 2019-nCoV που εμφανίστηκαν σε άλλες χώρες, αφορούσαν είτε άτομα με πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα είτε άτομα που ζούσαν, συνεργάζονταν στενά ή παρείχαν φροντίδα υγείας σε τα- ξιδιώτες από την Κίνα που στη συνέχεια διαγνώσθηκαν με λοίμωξη από 2019-nCoV. Οιεπαγγελματίες υγείας που έρχονται σε επαφή με ασθενείς με 2019-nCoV, βρίσκονται σευψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης, και θα πρέπεινα λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής νόσου;
Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής νόσου.

Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ο 2019-nCoV μεταδίδεταικυρίως μέσω της επαφής με ασθενή, μέσω σταγονιδίων τα οποία παράγονταιόταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται ή μέσω σταγονιδίων από τη σίελο ή από τη ρινική κοιλότητα. Για την αποφυγή με- τάδοσης είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής. Για παράδειγμα, καλύψτε το στόμα σας και τη μύτη σας με ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο αγκώνα σας όταν βήχετε ή φτερνίζε- στε. Πετάξτε αμέσως το μαντήλι σε κλειστό κάδο. Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή με αλκο- ολούχο διάλυμα.

Πόσο καιρό επιβιώνει ο ιός στις επιφάνειες;
Δεν είναι γνωστό πόσο χρονικό διάστημα ο 2019-nCoV μπορεί να επιβιώσει στις επιφάνειες, ωστόσο σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ο καινούργιος κορωνοϊός μπορεί να επιβιώσει μερικές ώρες. Η χρήση απλών αντιση- πτικών διαλυμάτων είναι αρκετή για την καταστροφή του ιού στις επιφάνειες.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα συμπτώματα που προκαλεί ο 2019-nCoV, ο ιός της γρίπης και το κοινό κρυολόγημα;
Τα άτομα που νοσούν από 2019-nCoV, ιό της γρίπης ή ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα, συνήθως αναπτύσσουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως είναι ο πυρετός, ο βήχας και η καταρροή. Διαφορετικοί ιοί μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Λόγω των ομοιοτήτων των συμπωμάτων, η διάγνωση της νόσου πραγ- ματοποιείται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.

Ποιος είναι ο χρόνος επώασης;
Ο χρόνος επώασης ενός ιού είναι το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην μόλυνση από τον ιό και την έναρξη εμφά- νισης συμπτωμάτων. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, ο χρόνος επώασης του 2019-nCoV υπολογίζεται σε 2-11 ημέρες, με απώτατο όριο τις 14 ημέρες, λαμβάνοντας υπόψη και τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με άλλους κορωνοϊούς, όπως είναι ο MERS-CoV και ο SARS-CoV.

Μπορεί ο 2019-nCoV να μεταδοθεί από άτομο που δεν εμφανίζει συμπτώματα;
Με βάση πρόσφατες αναφορές η μετάδοση του 2019-nCoV είναι πιθανή από άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν εμφανίζουν ακόμα σοβαρά συμπτώματα. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, υπεύθυνα για την εξάπλωση του ιού είναι κυρίως τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα.
Είναι ασφαλές να λαμβάνουμε δέματα από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού;
Ναι, είναι ασφαλές. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτού του είδους οι ιοί δεν επιβιώνουν για μεγάλο χρο- νικό διάστημα σε αντικείμενα.

Είναι τα αντιβιοτικά αποτελεσματικά στην πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης του 2019-nCoV;
Όχι, τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών.

Υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα για τον 2019-nCoV;
Όχι. Τα άτομα που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα ανακούφισης των συμπτω- μάτων. Άτομα με σοβαρή συμπτωματολογία χρειάζονται περαιτέρω υποστηρικτική φροντίδα.