Οδηγός Προστασίας από Πλειστηριασμούς: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι «κόκκινοι» δανειολήπτες

Τη δυνατότητα να μην πέσουν… αμαχητί στον «πόλεμο», που έχουν προαναγγείλει ότι θα κηρύξουν τράπεζες και funds από την 1η Μαΐου με μπαράζ πλειστηριασμών, έχουν οι δανειολήπτες. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, παρά το γεγονός ότι σε περίπου δύο μήνες καταργούνται όλα τα γνωστά πλαίσια προστασίας της κύριας κατοικίας, όπως η πλατφόρμα ρύθμισης ενυπόθηκων δανείων, ο εξωδικαστικός μηχανισμός και ο νόμος Κατσέλη, και μολονότι το εκκολαπτόμενο πτωχευτικό πλαίσιο «πιέζει» για ρευστοποίηση περιουσίας, εντούτοις δεν έχουν αχρηστευτεί όλα τα «όπλα» από τη φαρέτρα των οφειλετών. «Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας παραμένει σε ισχύ. Δεν έχουν αλλάξει οι διατάξεις του, που αναφέρονται στους τρόπους άμυνας των δανειοληπτών κατά των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης», σχολιάζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης, κ. Πάνος Αλεξανδρής.
 «Για να φτάσει ένα ακίνητο να βγει στον πλειστηριασμό πρέπει να έχουν προηγηθεί κάποια βήματα από την πλευρά τόσο των τραπεζών όσο και των funds ή των servicers, τα οποία θα πρέπει να γνωρίζει ο δανειολήπτης», επισημαίνει, από την πλευρά του, ο δικηγόρος, κ. Δημήτρης Αναστασόπουλος, περιγράφοντας τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται μέσω του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προκειμένου να ανακοπεί ο πλειστηριασμός. Ειδικότερα, εφόσον οι εμπλεκόμενες πλευρές δεν καταλήξουν σε μία συμφωνία ρύθμισης, τότε ο πιστωτής προχωρά σε: 1ον Καταγγελία σύμβασης Αυτή γίνεται με εξώδικη δήλωση, η οποία κοινοποιείται στη διεύθυνση, που έχει δηλώσει ο δανειολήπτης, με δικαστικό επιμελητή, ενώ του ζητείται εντός συγκεκριμένης προθεσμίας να αποπληρώσει ολόκληρο το ποσό της οφειλής, με τους τόκους και τα έξοδα. 2ον Εκδοση διαταγής πληρωμής Μετά την καταγγελία η τράπεζα καταθέτει αίτηση στο δικαστήριο, χωρίς να καλέσει σε παράσταση τον δανειολήπτη, με την οποία ζητά την έκδοση διαταγής πληρωμής. Αυτή κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή, ενώ ο δανειολήπτης καλείται πλέον να πληρώσει ολόκληρο το ποσό της οφειλής. «Στο σημείο αυτό αρχίζει η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης. Στο πίσω μέρος της διαταγής πληρωμής επισυνάπτεται εντολή προς τον δικαστικό επιμελητή να ζητήσει το ποσό της οφειλής», υπογραμμίζει ο κ. Αναστασόπουλος και συνεχίζει: «Μετά την παρέλευση τριών εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση η τράπεζα έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε κατάσχεση του ακινήτου και να βγάλει πρόγραμμα πλειστηριασμού. Ο δανειολήπτης μπορεί να ασκήσει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής εντός προθεσμίας 15 εργάσιμων ημερών». 
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι λόγοι της ανακοπής είναι καθαρά νομικοί και μπορεί να περιλαμβάνουν αμφισβήτηση του ποσού της απαίτησης, τυπικούς λόγους σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαδικασία και την τήρηση προθεσμιών, καταχρηστική συμπεριφορά εκ μέρους της τράπεζας κ.λπ. «Επειδή η συζήτηση της ανακοπής μπορεί να οριστεί σε πολλούς μήνες μετά την κατάθεσή της ο δανειολήπτης έχει δικαίωμα να υποβάλει αίτημα προσωρινής προστασίας μέσω της διαδικασίας των ασφαλιστικών μέτρων και να ζητήσει την αναστολή της εκτέλεσης της διαταγής πληρωμής, μέχρι την έκδοση απόφασης επί της ανακοπής του. Βεβαίως, για να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής θα πρέπει να πιθανολογηθεί ότι έστω ένας λόγος ανακοπής θα γίνει δεκτός», τονίζει χαρακτηριστικά. 3ον Κατάσχεση ακινήτου και πρόγραμμα πλειστηριασμού Το επόμενο βήμα, που ακολουθεί την κοινοποίηση της διαταγής πληρωμής και εφόσον ο δανειολήπτης δεν έχει ασκήσει ανακοπή ή δεν έχει γίνει δεκτή η αίτηση των ασφαλιστικών μέτρων, είναι η κατάσχεση του ακινήτου και η έκδοση του προγράμματος πλειστηριασμού. Η κατάσχεση γίνεται από δικαστικό επιμελητή, ο οποίος κοινοποιεί την κατασχετήρια έκθεση μαζί με το πρόγραμμα πλειστηριασμού στο ακίνητο. Η επίμαχη έκθεση περιγράφει, μεταξύ άλλων, το ακίνητο, την απαίτηση για την οποία γίνεται η κατάσχεση και ορίζει την ημερομηνία διεξαγωγής του πλειστηριασμού. Ο δανειολήπτης μπορεί να προσβάλει την κατασχετήρια έκθεση και το πρόγραμμα πλειστηριασμού εντός 45 ημερολογιακών ημερών από την ημέρα της κατάσχεσης. «Οι λόγοι μπορεί να είναι οι ίδιοι με αυτούς που προτάθηκαν στην ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής, αλλά και με την τυπική διαδικασία που οφείλουν να ακολουθήσουν ο δικαστικός επιμελητής και η τράπεζα. 
Με δύο λόγια, δηλαδή, ψάχνουμε σφάλματα στην κατασχετήρια έκθεση και στη διαδικασία που προηγήθηκε πριν από την κατάσχεση», τονίζει ο ίδιος. Στην περίπτωση, δε, που η ανακοπή δεν γίνει δεκτή, τότε ο δανειολήπτης έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση και να ζητήσει την αναστολή του πλειστηριασμού από το Εφετείο με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. 4ον Ιδιες υποχρεώσεις και για τα funds Για δάνεια που μεταβιβάστηκαν ενώ είχε ήδη εκδοθεί διαταγή πληρωμής ή είχε ξεκινήσει η αναγκαστική εκτέλεση, το fund πρέπει να επιδώσει ξανά τη διαταγή πληρωμής με όλα τα νομιμοποιητικά έγγραφα στον δανειολήπτη. Στο σημείο αυτό, όπως εξηγούν νομικές πηγές, παρουσιάζονται ευκαιρίες να ανακόψει κάποιος αποτελεσματικά την εκτέλεση, αφού προκύπτουν νέοι λόγοι ανακοπής. 5ον Διόρθωση τιμής πρώτης προσφοράς – εμπορικής αξίας ακινήτου Στην κατασχετήρια έκθεση εκτιμάται η εμπορική αξία του ακινήτου, η οποία είναι και η τιμή πρώτης προσφοράς στον πλειστηριασμό. Εάν ο δανειολήπτης εκτιμά πως η συγκεκριμένη αξία είναι χαμηλότερη της πραγματικής, τότε μπορεί να διορθώσει την τιμή αυτή προς τα πάνω με δικαστική απόφαση, ασκώντας την ανακοπή του άρθρου 954. Η προθεσμία για την άσκηση της ανακοπής είναι 15 εργάσιμες ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό. «Το όφελος που έχει ο δανειολήπτης είναι, αφενός, ότι ανεβάζοντας την εμπορική αξία, ίσως, να μη βρεθεί υποψήφιος πλειοδότης την ημέρα του πλειστηριασμού και η σχετική διαδικασία να ματαιωθεί και, αφετέρου, εάν τελικά το ακίνητο εκπλειστηριαστεί, το ποσό που θα προκύψει να είναι μεγαλύτερο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απομείωση του συνολικού ύψους της οφειλής», καταλήγει ο κ. Αναστασόπουλος.