Η παραλία-μύθος του Αυγούστου στην Πελοπόννησο που κάνει περήφανο το «κίνημα της πετσέτας»

 

Η Μάνη είναι ένας παράξενα γοητευτικός τόπος, με την άγρια φυσική ομορφιά της και το επιβλητικό πέτρινο τοπίο που έφτιαξε ο άνθρωπος.

Εκεί θα βρει κανείς και μια σειρά από ονειρικές ακρογιαλιές, παρθένες λες όσο κόσμο κι αν έχουν.

Μέσα ή κοντά σε πανέμορφα χωριά και γραφικούς οικισμούς, οι παραλίες της Μεσσηνιακής Μάνης συνδυάζουν πέτρα, γραφικά λιμανάκια, ιδιαίτερα χρώματα και παραδοσιακές καταστάσεις.

Εκεί όμως θα βρει κανείς και μια παραλία που το όνομά της δεν είναι ακριβώς ελκυστικό. Έτσι αποκαλούμε εξάλλου τον άνθρωπο που έχει αφαιρέσει ανθρώπινη ζωή!

 

 

Για την παραλία του Φονέα ο λόγος, εκεί που ο περισσότερος κόσμος κρατιέται διακριτικά σε απόσταση. Όχι γιατί τη φοβάται, αλλά γιατί είναι λιγότερο γνωστή από τις δημοφιλέστερες της περιοχής.

Τι είναι ο Φονέας

Τον Φονέα θα τον βρεις στη Δυτική Μάνη, λίγο έξω από την Καρδαμύλη, στα μισά της πανέμορφης διαδρομής Καλαμάτας-Αρεόπολης. Θα πρέπει να διαβείς ένα μονοπάτι και να κρυφοκοιτάξεις πίσω από κάτι δέντρα για να τη διακρίνεις, κι έτσι ήταν κάποτε μυστική παραλία.

Σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό παραμένει ακόμα και σήμερα, καθώς ο επισκέπτης θα επιλέξει συνήθως κάποιον από τους παραλιακούς κράχτες της Μεσσηνιακής Μάνης. Μόνο ο απαιτητικός ταξιδιώτης που θα ρωτήσει θα μάθει για τον Φονέα.

Τι συναντάς εκεί; Κρυστάλλινα νερά και έναν θεόρατο βράχο να δεσπόζει στη μέση του κόλπου, χωρίζοντας την παραλία σε δύο ακρογιαλιές. Ρίχνοντας την καλοδεχούμενη σκιά του σε ένα καλό μέρος της ακτής ή λειτουργώντας ως φυσικός βατήρας για απολαυστικές βουτιές.

Μικρός παράδεισος είναι ο Φονέας, μια πρόταση που ακούγεται σχετικά οξύμωρη. Φτάνει όμως να τον δεις για να αλλάξεις γνώμη. Αυτά τα βαθιά γαλαζοπράσινα νερά με τις εντυπωσιακές σπηλιές, το λευκό βότσαλο και το τραχύ τοπίο θα χαραχτούν στη μνήμη σου.

Αυτό το κρυμμένο διαμάντι της Δυτικής Μάνης παραμένει ανέγγιχτο από τον μαζικό τουρισμό και πεισματικά ανοργάνωτο. Το τυλίγει στην απλόχερη αγκαλιά της η κατάφυτη μεσσηνιακή γη, με τα βράχια και το βότσαλο να χαρίζουν πόντους σε όρους φυσικού κάλλους.

Ξεχωριστή και αυθεντική, φωνάζει Μάνη σε κάθε της σπιθαμή και συνεχίζει να λέει «όχι» σε κάθε προσπάθεια τουριστικής εκμετάλλευσης.

Μόνο μια καντίνα θα βρεις εδώ, για όλα τα άλλα θα πρέπει να φροντίσεις μόνος σου. Ίσως σταθείς τυχερός και σου χαρίσει τη φυσική σκιά της. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα σε ταξιδέψει σε τοπία νησιώτικα, αφήνοντάς σε με το στόμα ανοιχτό.

Τα παγωμένα γαλαζοπράσινα νερά, οι σπηλιές και το βραχώδες του τοπίου καπελώνουν οποιαδήποτε χρυσή αμμουδιά ή άνεση μιας οργανωμένης παραλίας. Ο Φονέας έχει το κακό όνομα, έχει όμως και τη χάρη: φυσική ομορφιά και ησυχία.

Αν ξεπεράσεις το καθόλου δελεαστικό τοπωνύμιο και αποφασίσεις να κατηφορίσεις το ασφαλτοστρωμένο δρομάκι, θα συναντήσεις μια από τις ομορφότερες παραλίες της Πελοποννήσου.

Ο μύθος πίσω από την ονομασία της παραλίας

Ποιος όμως και γιατί να ονομάσει Φονέα μια ειδυλλιακή παραλία; Ας ρωτήσουμε τους ντόπιους, που ξέρουν και διηγούνται ακόμα τους μακάβριους θρύλους που σέρνονται ξοπίσω της.

Η παραλία του Φονέα είναι η κατάληξη του ομώνυμου φαραγγιού, που οι ντόπιοι λένε Χαράδρα της Νούπαντης. Ξεκινά από το Μοναστήρι της Βαϊδενίτσας και καταλήγει, έπειτα από 8 χιλιόμετρα περίπου, στην κρυστάλλινη παραλία.

Οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών (Σαϊδόνα, Εξωχώρι, Προάστιο) αποκαλούν το Φαράγγι του Φονέα «Νούπαντη», γιατί εκεί γίνονταν στα παλιά χρόνια τα συναπαντήματα και τα κανονίσματα των συνοικεσίων. Την έξοδο της χαράδρας προς τη θάλασσα την είπαν Φονέα, σε ένα μείγμα θρύλων και πραγματικών γεγονότων.

Στα δεύτερα εντάσσονται, για παράδειγμα, όλες οι χαμένες ζωές, άνθρωποι και ζώα που πνίγονταν δηλαδή προσπαθώντας να διαβούν το μανιασμένο ρέμα πριν την κατασκευή των πετρογεφυριών. Στα πρώτα θα συναντήσει κανείς πολλά και διάφορα.

Ο πιο αγαπημένος μύθος θέλει έναν πειρατή να ναυαγεί στην παραλία και να βρίσκει καταφύγιο στη σπηλιά της. Και για να επιβιώσει, σκότωνε περαστικούς για να τους ληστέψει. Όταν κατάφερε να επισκευάσει το πλοίο του, σάλπαρε και πάλι, αφήνοντας ζοφερή κληρονομιά το όνομα.

Σε μια άλλη εκδοχή, ακούμε για ένα πελώριο φίδι που κατασπάραζε τα κοπάδια των καλόγερων του μοναστηριού της Βαϊδενίτσας.

Εκεί, στις βουνοκορφές της Μαυροβούνας και του Ταξιάρχη στον Ταΰγετο, κρυμμένος στα λαγκάδια μεταξύ Σαϊδόνας και Εξωχωρίου, εκεί ζούσε ο Φωνέας, το φίδι που έβαλε τελικά να σκοτώσει ο άνθρωπος. Φωτιά του έβαλαν και για να γλιτώσει, ο Φωνέας έπεσε στο ρέμα που έβγαζε ως τη θάλασσα. Και πνίγηκε τελικά.

Βαθύτερες ρίζες στην πραγματικότητα πρέπει να έχει το τραγικό γεγονός των δεκάδων τροχαίων δυστυχημάτων που έχουν σημειωθεί εκεί, εξαιτίας της επικινδυνότητας του δρόμου. Τέτοιους «φονιάδες» συναντάμε δυστυχώς σε πολλά σημεία της χώρας μας, κλειστές στροφές χωρίς ορατότητα συνήθως. Τις καταλαβαίνεις από τα εικονοστάσια.

Και από μια τέτοια απότομη στροφή αρχίζει η κατάβαση ως τον Φονέα, που διεκδίκησε βαρύ φόρο ανθρώπινου αίματος για να αποκτήσει το τραγικό όνομά του. Αν ήταν λημέρι φονιά σε χρόνους μακρινούς δεν το γνωρίζουμε, φονιάς αποδείχτηκε όμως για τους σύγχρονους ταξιδιώτες.