Το μάζεμα των ελιών τα παλιά χρόνια ήταν δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία

 

Γράφει η Αγάπη Πατήρη

Το μάζεμα των ελιών τα παλιά χρόνια ήταν μια πολύ δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία. Ήταν συνήθως οικογενειακή υπόθεση παίρνοντας μέρος κυριολεκτικά όλα τα μέλη της οικογενείας και προσφέροντας ο καθένας με τον τρόπο του την δικιά του βοήθεια. Με τις πρώτες ακτίνες του ήλιου είχαν ήδη πάρει θέση μέσα στο χωράφι και προετοιμάζονταν για το στρώσιμο των πανιών. Τα πανιά ήταν το βασικό εργαλείο στο μάζεμα των ελιών καθώς τα άπλωναν περιμετρικά της ελιάς ώστε κατά το τίναγμα οι καρποί να συγκεντρώνονταν πάνω τους ,με αποτέλεσμα να είναι πιο εύκολο το τσουβάλιασμα και πολύ λιγότερες οι απώλειες στο χώμα.

Το επόμενο βασικό εργαλείο τους ήταν η κατσουρίδα η κατσουριδέλι. Με αυτό το ειδικά διαμορφωμένο ξύλο τίναζαν τις τσίμες (μικρά κλαδιά) από τα δέντρα. Επίσης χρησιμοποιούσαν πριόνια χειρός ώστε να αποφορτώσουν τα δέντρα από περιττά κλαδιά, για ένα καλύτερο αποτέλεσμα την επομένη χρονιά. Τα πανιά και τα υπόλοιπα εργαλεία δεν τα άφηναν το βράδυ στα χωράφια γιατί υπήρχε ο κίνδυνος κλοπής , όπως και τους καρπούς της ελιάς τους κουβαλούσαν κάθε βράδυ σπίτια τους.
Μπορεί το μάζεμα των ελιών να αποτελούσε μια οικογενειακή υπόθεση αλλά πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι είχαν πολλά στρέμματα και χρειάζονταν εργάτες. Οι εργάτες ήταν συνήθως ντόπιοι πιο μικροί παραγωγοί οι οποίοι είτε είχαν τελειώσει με το δικό τους μάζεμα, είτε έπαιρναν ‘’μισιακά” τις ελιές και μοιράζονταν το κέρδος από την πώληση του λαδιού με τους ιδιοκτήτες.

Ο ρόλος της γυναίκας στο μάζεμα των ελιών ήταν πολύ σημαντικός, καθώς ήταν εκείνη που τροφοδοτούσε την οικογένεια, βοηθούσε στο τσουβάλιασμα των ελιών και χτυπούσε τις τσίμες κάτω από τα δέντρο. Το κολατσιό στις ελιές ήταν συνήθως όσπρια, κονσέρβες και πιο σπάνια κρέας. Όσοι έμεναν κοντά στα χωράφια τους το μεσημέρι πήγαιναν σπίτι ώστε να είναι όλοι παρόν στο οικογενειακό τραπέζι και μετά από αυτό το σύντομο διάλλειμα ξαναγυρνούσαν πίσω στο χωράφι έως την δύση του ηλίου.

φωτο: istoriatonmegaron.blogspot.gr

Στο ελαιοτριβείο πήγαιναν τους καρπούς όταν δεν είχαν άλλα σακιά να τις αποθηκεύσουν. Εκεί τους περίμεναν τα άλογα με το ένα να γυρίζει το λιθάρι και το άλλο τον στίφτη. Το ‘’νιώ’’ λάδι το αποθήκευαν σε ασκιά κατασκευασμένα από τομάρια μεγάλων ζώων όπως τράγων και το μετέφεραν με κάρα, άλογα η μουλάρια.
Αυτό που χαρακτήριζε την όλη διαδικασία ήταν η μεγάλη ταλαιπωρία, καθώς οι συχνές βροχοπτώσεις κατά τους χειμερινούς μήνες καθιστούσαν το μάζεμα των ελιών για μέρες αδύνατον. Το αποτέλεσμα όμως ήταν αυτό που δικαίωνε, καθώς το λάδι ήταν και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διατροφής μας.

φωτι: laografia-spata.gr