Διπλός τουρκικός στόχος: Συνδιαχείριση υδρογονανθράκων "σβήσιμο" της Κύπρου από το χάρτη

Του Χρήστου Καπούτση

Η συνεννόηση, αν όχι και η ταύτιση σε βασικές αρχές, των πολιτικών δυνάμεων, στην ατζέντα των Εθνικών Θεμάτων, αναδεικνύεται σε προϋπόθεση επιβίωσης των δυο ελληνικών κρατών (Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας), ειδικά μάλιστα, όταν η ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας βρίσκεται στη δίνη γεωπολιτικής αστάθειας και η Ελλάδα έχει την «ατυχία» να συνορεύει με «δύστροπο γείτονα», όπως έχει επισημάνει και ο απερχόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας.

Η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο (Καστελόριζο, Ανατολικά Κρήτης), μεσούσης μάλιστα της προεκλογικής περιόδου στην Ελλάδα, όπου η πόλωση προκαλεί φαινόμενα εσωτερικής πολιτικής αστάθειας.

Η απόφαση της Τουρκίας να εκδώσει νέα αγγελία προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) για τη δέσμευση, παρανόμως, περιοχών εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με σκοπό τη διενέργεια νέων γεωλογικών ερευνών από το ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στα συναρμόδια υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας. Με τη νέα τουρκική NAVTEX, που αρχίζει από τις 6 Ιανουαρίου και τελειώνει στις 15 Απριλίου, παρέχεται η δυνατότητα στο ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός» και στα πολεμικά πλοία του Τουρκικού Στόλου, που το συνοδεύουν, να συνεχίσουν τις γεωλογικές έρευνες και άλλες δραστηριότητές τους, στα οικόπεδα 1, 8, 9 και 12 της κυπριακής ΑΟΖ, που βρίσκονται πέριξ του κοιτάσματος «Αμαθούσα», όπου θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη γεώτρηση της ιταλικής εταιρείας Eni, για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η Άγκυρα έχει καταστήσει σαφές ότι, το «Μπαρμπαρός» δεν πρόκειται να αποχωρήσει από την περιοχή, αν δεν «παγώσουν» οι γεωτρήσεις από την πλευρά της Λευκωσίας.

Επίσης η Τουρκία, εξέδωσε και άλλη ναυτική οδηγία NAVTEX που έχει διάρκεια από την 12η Ιανουαρίου μέχρι και την 12η Φεβρουαρίου του 2015 με την οποία δεσμεύει τη θαλάσσια περιοχή από το Καστελόριζο και τη Ρόδο έως δυτικά της Κύπρου και ανατολικά της Κρήτης, προκειμένου να πραγματοποιήσει ασκήσεις με τα υποβρύχια του Τουρκικού Στόλου. Η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί το υπογάστριο της Ελλάδος στο Ανατολικό Αιγαίο και είναι χαρακτηρισμένη ως «ευαίσθητη περιοχή», ζωτικής σημασίας για τα Εθνικά μας συμφέροντα, αφού σχετίζεται με το εύρος της Ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).

Και ακόμη, ενδεικτικό της στρατιωτικοποίησης της έντασης που προκαλεί η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι και η επίσκεψη στη φρεγάτα TCG Gediz (F 495) του Αρχηγού του Τουρκικού ναυτικού Ναύαρχου Μπουλέντ Μποστάνογλου και του Αρχηγού του Στόλου Αντιναύαρχου Βεϊσέλ Κιοσελέ. Η φρεγάτα TCG Gediz (F 495) κλάσης G (O.H. Perry) , που πλέει παράνομα στην κυπριακή ΑΟΖ, στο πλαίσιο στρατιωτικής άσκησης, προσέγγισε «απειλητικά» την εξέδρα της ΕΝΙ/KOGAS saipem 10000, κλιμακώνοντας με αυτό τον τρόπο την στρατιωτική πίεση, που ασκεί η Τουρκία στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Η ελληνική Κυβέρνηση, εξέφρασε την έντονη ανησυχία της, για τις νέες τουρκικές προκλήσεις, με δηλώσεις του Αντιπροέδρου και Υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Ευάγγελου Βενιζέλου, όπου μεταξύ άλλων, επισημαίνει: « η Τουρκία με ναυτική αγγελία ανακοίνωσε την ειλημμένη απόφασή της, μέσω της δραστηριότητας του πλοίου «Μπαρμπαρός», να συνεχίσει την κραυγαλέα παραβίαση του διεθνούς δικαίου και την απροκάλυπτη προσβολή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η στάση αυτή υπονομεύει ευθέως τις δυνατότητες επανάληψης του διαλόγου στην Κύπρο, αντί δε της προσπάθειας αποκλιμάκωσης βλέπουμε να προκαλείται και πάλι ένταση σε μια περιοχή που βρίσκεται πολύ κοντά στις εστίες όλων των ανοικτών κρίσεων στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική.»

Το εντυπωσιακό είναι ότι, η Τουρκία προέβηκε στην ανακοίνωση της NAVTEX, μία μέρα μετά, την συμβιβαστική πρόταση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Νίκος Αναστασιάδης, επιδιώκοντας «να αποκλιμακώσει την ένταση» και να ανοίξει παράθυρο στις συνομιλίες, αποδέχτηκε το θέμα του φυσικού αερίου της Κυπριακής ΑΟΖ, να ενταχθεί στις ενδοκοινοτικές συνομιλίες, εφόσον δοθούν χάρτες επί του εδαφικού και εφόσον φτάσουμε σε ακτίνα λύσης. Την επομένη, ήρθε η απάντηση από την Άγκυρα, επιβεβαιώνοντας, ότι οι Τούρκοι κατανοούν τις ελληνικές και ελληνοκυπριακές συμβιβαστικές κινήσεις , ως ένδειξη διπλωματικής και στρατιωτικής αδυναμίας.

Έτσι, ήταν αναμενόμενη η έντονη αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρός της Νίκος Αναστασιάδης σε γραπτή δήλωσή του επισημαίνει: ««Ενόσω υφίσταται η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι αδύνατη η συμμετοχή μου εις τον προκαθορισθέντα διάλογο για επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Ο φυσικός πλούτος της χώρας ανήκει εις το κράτος, την ευθύνη διαχείρισης του οποίου έχει η εκάστοτε κυβέρνηση προς όφελος του συνόλου των νομίμων κατοίκων της χώρας. Συνεπώς, ενέργειες που αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας με το πρόσχημα της προστασίας των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, όχι μόνο είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο, αλλά και ουδόλως ευσταθούν.»

Είναι σαφές ότι, στόχος της Τουρκικής πολιτικής , μέσω της κρίσης που προκαλεί το τουρκικό ερευνητικό πλοίο Barbaros και τα πολεμικά πλοία που το συνοδεύουν στην κυπριακή ΑΟΖ, είναι η συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων στη νότια ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά και η κατάργηση της νομικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Απόλυτα σαφής είναι και η γραπτή δήλωση του Εκπροσώπου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη: «το καθεστώς συνεχών απειλών και αλαζονικών συμπεριφορών από την κατοχική δύναμη αποστερεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση τα όποια περιθώρια ελιγμών και ευελιξίας, διότι αυτό που προέχει είναι η προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γίνεται σαφές και ξεκάθαρο ότι πως η απόφαση για αναστολή συμμετοχής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου, παραμένει αμετάβλητη.»

Επομένως, η επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών ( Ν. Αναστασιάδη- Ντ. Έρογλου) για την πολιτική λύση του Κυπριακού, που θα λειτουργήσει και ως μέσο αποτροπής των επεκτατικών βλέψεων της Τουρκίας στην Κύπρου, είναι μάλλον ανέφικτη!

Κατόπιν αυτών, θα πρέπει να γίνει ενεργοποίηση, όχι απλή αναφορά, της αντιδήλωσης της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005 της Ε.Ε., που προνοεί την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, ως προϋπόθεση συνέχισης των ενταξιακών συνομιλιών, για την ειδική σχέση ή την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Επίσης, κατά ποια λογική, οι κυρώσεις που επέβαλε η Ε.Ε. επί της Ρωσίας , δεσμεύουν την Κυπριακή Δημοκρατία, όταν δεν επιβάλλονται αναλόγως κυρώσεις στην Τουρκία από την Ε.Ε., που αξιοποιώντας την στρατιωτική της ισχύ, προσβάλει εμπράκτως κυριαρχικά δικαιώματα και μάλιστα ατιμωρητί της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία αρνείται πεισμόνως να αναγνωρίσει ως κράτος, παρότι πρόκειται για διεθνώς αναγνωρισμένο ισότιμο κράτος μέλος της Ε.Ε.;

Πάντως είναι ανησυχητικό ότι, η Κυπριακής Δημοκρατία δεν έχει τα διεθνή ερείσματα που προσδοκούσε. Τα περί «ευρωπαϊκού πλεονεκτήματος» και περί «στρατηγικών εταίρων» και περί «γεωπολιτικής αναβάθμισης» της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποδεικνύονται στην πράξη, μάλλον «κούφια λόγια», παρά αξιόπιστα εργαλεία διπλωματικής υπεροχής.